Wat zijn ESG- en CSRD-criteria en wat is het verschil?
Door Oscar Geerts
Bedrijven richtten zich in het verleden grotendeels op hun economische prestaties en duurzaamheid, maar belanghebbenden maken zich — terecht — steeds meer zorgen over de niet-financiële impact en duurzaamheid van organisaties. Tegenwoordig zijn er twee belangrijke raamwerken die bedrijven begeleiden bij het rapporteren over hun niet-financiële prestaties: de ESG-criteria en de CSRD.
Hoewel deze elkaar deels overlappen, verschillen ze duidelijk in gebruik. In dit artikel gaan we in op wat de termen betekenen en waarin ze verschillen.
Wat zijn ESG-criteria?
ESG staat voor Environmental, Social and Governance (milieu, sociaal en goed bestuur) en betreft criteria die vaak op vrijwillige basis worden toegepast. De ESG-criteria zijn de laatste jaren steeds belangrijker geworden, met name voor investeerders. Ze kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om de prestaties van een bedrijf op deze terreinen te beoordelen. Een slechte score kan leiden tot commerciële tegenvallers bij klanten of opdrachtgevers.
Bedrijven die de ESG-criteria goed overwegen en deze integreren in hun bedrijfsvoering, kunnen daar juist een commercieel voordeel mee behalen. Klanten en opdrachtgevers ontwikkelen namelijk sympathie voor of kunnen zich identificeren met de werkwijze van een organisatie, bijvoorbeeld door inclusief personeelsbeleid of het volledig vermijden van plasticgebruik.
Wat is de CSRD?
CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive en is een verordening van de Europese Unie. Deze trad in werking in januari 2023 en verplicht grote bedrijven in de EU om te rapporteren over hun duurzaamheidspraktijken. De eerste verplichte rapportages worden verwacht in 2025 en gaan over de prestaties in 2024.
De CSRD scherpt de vereisten voor niet-financiële verslaglegging aan en is verplicht voor bedrijven van een bepaalde omvang. Een belangrijk uitgangspunt in de CSRD is de aanpak van ‘dubbele materialiteit’. Dit houdt in dat bedrijven niet alleen moeten kijken naar hoe duurzaamheidskwesties hun eigen financiële prestaties beïnvloeden, maar ook naar de impact die zijzelf hebben op milieu, maatschappij en economie. Hoewel deze benadering niet uniek is voor de CSRD, maakt de richtlijn dit wél verplicht — wat vaak niet het geval is bij andere kaders.
Waar komen ESG en CSRD samen?
Ondanks hun verschillende oorsprong zijn er duidelijke raakvlakken. Beide zijn gebaseerd op de noodzaak dat bedrijven verantwoord ondernemen, niet-financiële risico’s beheersen en inzicht geven in hun maatschappelijke en milieugerelateerde impact. De elementen van de ESG-criteria maken deel uit van de CSRD-vereisten. ESG is vrijwillig en kent geen uniforme standaard voor rapportage, terwijl de CSRD bedrijven verplicht om gestandaardiseerd te rapporteren over hun niet-financiële prestaties, inclusief de ESG-criteria.
Waarin verschillen de twee?
Het belangrijkste verschil is al genoemd, maar het is ook het meest wezenlijke: ESG is in principe vrijwillig, CSRD is verplicht. ESG kan bovendien selectief worden toegepast — een bedrijf kan bijvoorbeeld informatie delen over CO₂-uitstoot, maar weinig zeggen over de arbeidsomstandigheden in de fabriek, tenzij bepaalde ESG-criteria in een rechtsgebied verplicht zijn gesteld.
Bij CSRD-rapportages is het daarentegen verplicht dat bedrijven over beide onderwerpen rapporteren, én over veel meer. Interessant is dat de CSRD bedrijven niet alleen verplicht te rapporteren over de arbeidsomstandigheden van hun eigen medewerkers, maar ook over die van hun leveranciers.
Job Booster en duurzame ketens
Bij Job Booster zetten we ons in om jonge werkzoekenden waardig werk te bieden, zodat zij zelf de regie over hun leven en inkomen kunnen nemen. Met de steeds verdergaande globalisering van waardeketens groeit de interesse in het vinden van (toeleverings)partners in het buitenland die in ieder geval het belang van duurzaam ondernemen erkennen, vooral op het gebied van arbeid. De landenkantoren van Job Booster weten goed waar potentiële leveranciers te vinden zijn en kunnen bedrijven ondersteunen bij het verbeteren van hun naleving van relevante ESG-criteria of de CSRD.