Een te laag inkomen duwt boeren vaak in een niet duurzame manier van werken
‘We konden signalen niet negeren’
Er waren vermoedens dat kurkumaboeren in India moeite hebben om het hoofd boven water te houden. ‘Deze signalen vroegen om actie,’ aldus Renée van den Elsen, Sustainability manager bij Nedspice. Samen met Kees Knulst, politiek adviseur bij Woord en Daad, deelt ze inzichten over de gezamenlijke inspanningen om het inkomen van kurkumaboeren te verhogen en hun levensomstandigheden te verbeteren.
‘Kurkuma wordt een steeds populairder product, maar dat wordt nog niet weergegeven in de prijs die de boeren krijgen,’ licht Renée toe. Er waren signalen dat de boeren die de kurkuma verbouwen moeite hadden om rond te komen. Nedspice besloot te onderzoeken hoe dit verbeterd kon worden. Fuchs Gruppe, afnemer van kruiden en specerijen, sloot zich hierbij aan. Samen met Woord en Daad en Job Booster India werd het onderzoek opgezet.
Het goede doen
Nedspice is een wereldwijd opererende en duurzame producent van kruiden, specerijen en gedroogde groenten. Nedspice ondersteunt al sinds 2013 boeren in Vietnam en India bij een milieuvriendelijke teelt en duurzame levensvoorziening via het Nedspice Farmers Partnership Program (NFPP), waaraan op dit moment meer dan 5.000 boeren deelnemen. Boeren die aan hoge kwaliteitsstandaarden van de EU en Verenigde Staten voldoen, verdienen een premiumprijs. Renée: ‘We hebben een intrinsieke motivatie om het goede te doen voor de boeren.’
‘Woord en Daad vindt het belangrijk dat Europese en Nederlandse bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen,’ vertelt Kees. Niet alle bedrijven willen die verantwoordelijkheid nemen. ‘Bedrijven die wel hun verantwoordelijkheid nemen ondervinden concurrentienadelen door bedrijven die dat niet doen. Mede daarom lobbyen bedrijven en organisaties zoals Woord en Daad voor wetgeving.’ Op Europees niveau wordt er gewerkt aan de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Deze wetgeving verplicht bedrijven om hun waardeketen te onderzoeken en een start te maken om negatieve impact aan te pakken.
Pragati!
‘We willen niet alleen wijzen op die verantwoordelijkheid, maar ook zelf een bijdrage leveren door bedrijven te helpen risico’s voor mens en milieu in kaart te brengen en aan te pakken.’ Nedspice, Fuchs Gruppe, Woord en Daad en Job Booster India onderzochten de vermoedens die bij Nedspice leefden over het inkomen van de kurkumaboeren. Het project kreeg de naam Pragati! Dat betekent vooruitgang in het Hindi en is de naam van een kurkumaras. Voor het onderzoek is een literatuurstudie gedaan en werden 400 boeren geïnterviewd.
Leefbaar inkomen
Eind 2023 presenteerde Job Booster India de conclusies. De hoofdconclusie bevestigde de signalen. Een groot deel van de boeren verdient een stuk minder dan het leefbaar inkomen. ‘Hoe kleinschaliger de boeren werken, hoe kwetsbaarder ze zijn,’ verduidelijkt Kees. Het leefbaar inkomen voor een gemiddeld huishouden in de regio Andhra Pradesh is vastgesteld op 345 dollar per maand. Het leefbaar inkomen geeft weer hoeveel inkomen een huishouden in een regio nodig heeft om fatsoenlijk te kunnen leven.
‘Leefbaar inkomen is een lens om naar andere mensenrechtenschendingen te kijken,’ vertelt Renée. Zonder leefbaar inkomen is het risico op kinderarbeid en genderongelijkheid groter. Tegelijk werkt leefbaar inkomen door in het boerenbedrijf. De kinderen van boeren met een laag inkomen kiezen vaak voor een ander gewas of een ander beroep. Zowel boeren als hun afnemers zijn erbij gebaat dat de teelt aantrekkelijk blijft en er voor iedereen in de keten een goed inkomen te verdienen is.
Ook het milieu ondervindt schade. ‘Een te laag inkomen duwt boeren vaak in een niet duurzame manier van werken.’ De boeren gebruiken veel kunstmatige middelen om de opbrengst zo hoog mogelijk te houden. Daardoor daalt de bodemkwaliteit en moeten boeren steeds meer middelen gebruiken om hun opbrengst vast te houden. Die ontwikkelingen werken door in de keten en vormen in de toekomst een risico voor de leveringszekerheid van gewassen.
Verantwoordelijkheid nemen
De conclusie en de gevolgen daarvan zijn duidelijk, maar wat kan een bedrijf als Nedspice doen om het inkomen van boeren te verbeteren? ‘Hier ligt de rol voor maatschappelijke organisaties zoals Woord en Daad,’ vertelt Kees. Vanuit de ervaring met agrarische projecten ondersteunt Woord en Daad de boeren in India. ‘We versterken de positie van de boer door trainingen te geven om de teelt te optimaliseren en hun bedrijfsvoering te verbeteren.’ Dat sluit ook aan op de NFPP-trainingen die Nedspice al aanbiedt. Renée voegt toe: ‘Dit project laat ook zien hoe we ons NFPP-programma kunnen verbeteren, bijvoorbeeld door meer te kijken naar maatregelen voor gendergelijkheid.’
Een leefbaar inkomen biedt boeren in India perspectief en draagt bij aan een lager risico op kinderarbeid en genderongelijkheid. ‘Bedrijven moeten niet alleen naar prijs kijken. Het risico bestaat dat alle vragen over duurzaamheid alleen maar verder in de keten geduwd worden, maar dat niemand ervoor wil betalen,’ sluit Renée af. ‘Daarom zijn we blij met Fuchs Gruppe, zij willen als de volgende schakel in de keten verantwoordelijkheid nemen. Dat zouden meer bedrijven mogen doen.’
In Brussel zijn de afgelopen jaren diverse wetgevingsvoorstellen aangenomen die maatschappelijk verantwoord ondernemen moeten bevorderen. Ook zitten er meerdere voorstellen in de pijplijn. De CSDDD is er daar één van – over die richtlijn wordt op moment van schrijven nog onderhandeld. In 2023 trad de Corporate Sustainability Reporting Directive in werking, die grote en beursgenoteerde ondernemingen verplicht om te rapporteren over hun impact op mens en milieu. Recent werd in Brussel een akkoord bereikt over een verbod op producten die zijn vervaardig met dwangarbeid. Dit verbod houdt in dat producten waarvan wordt vermoed dat ze door middel van dwangarbeid zijn geproduceerd, niet meer mogen worden ingevoerd in de Europese Unie. Ook bedrijven die niet onder deze of andere wetgevingsinitiatieven vallen, zijn gehouden te ondernemen in lijn met de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en met de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen – waaraan ook Nederland zich heeft verbonden.